Echografie is een beeldvormingstechniek die gebruik maakt van reflecterende geluidsgolven om een weergave te vormen van interne organen en weefselstructuren.

Door deze techniek kan men niet alleen de vorm van de organen beoordelen maar ook de interne structuur, de doorbloeding, de hartfunctie, de beweeglijkheid van darmen, …

Radiografie daarentegen maakt gebruik van röntgenstralen. Men kan hiermee alleen de omtrek van organen beoordelen en niet de interne structuur. Enkel in het geval van evaluatie van beenderen, longweefsel en aandoeningen waarbij er gasopstapeling in het maag-darmstelsel optreedt is radiografie te verkiezen.

Omwille van hun complementariteit is het soms nodig om gebruik te maken van beide technieken.

Welke organen kan men onderzoeken met een echografie?

Alle buikorganen, het hart, oppervlakkige structuren zoals schildklier, oog, pezen en spieren kunnen echografisch worden bekeken.

Hoe lang duurt een echografisch onderzoek?

De duur van een echo is afhankelijk van het type onderzoek. Zo duurt een drachtecho maximaal 15 minuten, een echo van de buik of het hart gemiddeld een half uur. Reken daarbij het vooronderzoek en het bespreken van de resultaten dan neemt een volledig echografisch consult ongeveer een uur tijd in beslag.

Is het nodig om de patiënt te verdoven?

Een echografisch onderzoek kan doorgaans uitgevoerd worden zonder uw dier te verdoven. Indien de patiënt te onrustig is kan het aangewezen zijn om een licht kalmeermiddel toe te dienen. Dit vermindert de stress bij het dier en zorgt ervoor dat het onderzoek sneller en efficiënt uitgevoerd kan worden.
Indien puncties of biopten genomen worden is het vaak wel nodig om de patiënt te verdoven. Dit om te vermijden dat er schade wordt toegebracht aan interne organen.

Wat is een cytologische punctie?

Indien de echografie geen sluitende diagnose kan geven is het soms nodig om van afwijkende organen een dunne naald aspiratie biopt (DNAB) of punctie te nemen.
Hierbij prikt men met een fijne naald in het nader te onderzoeken orgaan en zuigt men enkele cellen op. De echograaf volgt het traject van de naald op het echoscherm en kan zo exact bepalen waar de punctie genomen wordt.
De cellen die hierbij worden opgezogen worden door een cytoloog onder de microscoop onderzocht. Deze zal ons meer informatie kunnen geven over de soort cellen, ofdat deze goedaardig of kwaadaardig zijn, is er ontsteking aanwezig, enzovoort.
Indien het resultaat van de punctie onvoldoende is om een diagnose te stellen kan men overgaan tot een biopt.

Wat is een histologisch biopt?

Een histologisch biopt wordt uitgevoerd op dezelfde manier als een cytologische punctie. Het verschil met een punctie is dat de naald bij een biopt veel dikker is. Er kan bijgevolg een stuk weefsel worden onderzocht en niet slechts enkele cellen.
Biopten worden slechts uitgevoerd na een uitgebreid bloedonderzoek (stollingstesten inbegrepen).
Daghospitalisatie is hierbij aangeraden om mogelijke complicaties, zoals bloedingen, op te volgen.

Bij welke aandoeningen is een echografie nuttig?

Buikecho

De redenen om een echo van de buik te laten maken zijn divers. Algemeen ziek zijn, afwijkende bloedwaarden, veel drinken en plassen, geelzucht, bloedarmoede, vergrote buikorganen of onverklaarbare massa’s in de buik, vocht in de buik, buikpijn, braken en diarree, verdacht van opname van een vreemd voorwerp, plasproblemen, vaginale uitvloei, niet ingedaalde teelballen, onregelmatige loopsheid, …

Hartecho (echocardiografie)

Echocardiografie is ideaal om de anatomie en functie van het hart te beoordelen. Aangeboren afwijkingen, klepletsels, hartspieraandoeningen, tumoren en vocht in het hartzakje of borstkas worden opgemerkt.Symptomen die op een hartprobleem kunnen wijzen zijn oa hoesten, een verminderde uithouding, flauwvallen, een bijgeruis,…

Meerdere complexe metingen worden tijdens het onderzoek uitgevoerd en geven de echograaf een idee over de werking van het hart. Deze metingen zorgen ervoor dat een efficiënte behandeling ingesteld kan worden. Vaak is het nodig om de echo na een bepaalde tijd te herhalen om het effect van de behandeling en het verloop van de aandoening te beoordelen.

Drachtecho

Drachtdiagnose middels echo is mogelijk vanaf de 24ste dag na de dekking.

Een exacte telling van het aantal pups/kittens is echter onmogelijk, er kan maximaal een ruwe schatting worden gegeven. Ontwikkeling van de foetus en diens organen, hartslag en embryonale sterfte kunnen wel worden beoordeeld.

Dit onderzoek is voornamelijk gekend als een ‘pretecho’, indien gewenst kan u de beelden via mail opgestuurd krijgen.

Borstkasecho

In de praktijk blijft radiografie de eerste keuze om de borstkas te evalueren, toch kan echografie een meerwaarde bieden.

Zo kan de echograaf van oppervlakkig gelegen tumoren een cytologische punctie nemen zodat een operatie om de diagnose te stellen kan vermeden worden.
Indien er vochtopstapeling is in de borstkas kan de echograaf gericht dit vocht aftappen. Hierdoor vermindert de druk op longen en middenrif zodat de patiënt terug vlotter kan ademen. Het vocht kan verder worden onderzocht in het labo.

Praktische informatie

Het is belangrijk dat de patiënt 12u nuchter wordt gehouden voor de echografie. Drinken mag tot 1u voor het onderzoek. Dit is belangrijk omdat eten in de maag/darmen ervoor zorgt dat sommige delen in de buik niet goed zichtbaar zijn waardoor een goed echografisch onderzoek niet mogelijk is. Bovendien is de galblaas goed gevuld bij een nuchtere patiënt waardoor deze ook beter te beoordelen is. Indien een kalmeermiddel dient gegeven te worden is het ook handiger dat uw dier nuchter is.

De patiënt dient een volle blaas te hebben voor het onderzoek om een goede interpretatie van de blaas en een eventuele urinepunctie mogelijk te maken. Plassen dient dus vermeden te worden het uur voor de echografie.

Omdat echogolven niet goed doorheen haren kunnen dringen en dus een slecht beeld geven is het nodig om de te scannen regio te scheren. Er zal ook een waterhoudende gel op de huid worden aangebracht om de geleiding van de echogolven te bevorderen.

Het toedienen van een licht kalmeermiddel is meestal niet nodig, doch soms onvermijdbaar bij onrustige, te gespannen dieren en in geval van het uitvoeren van puncties.

U mag aanwezig blijven bij de echografie, dit helpt om uw dier gerust te stellen en mee vast te houden. Er zijn twee ‘vasthouders’ nodig tijdens het onderzoek, dit om een verdoving te vermijden.