Weg met vlooien en teken!

Alleen van het woord al krijgt u misschien direct jeuk. Maar hoe zou u zich voelen als u vlooien had? Voor de gezondheid van uw dier, maar ook voor uw eigen gezondheid en die van uw huisgenoten is het belangrijk om snel van deze plaag af te zijn. Want vlooien kunnen niet alleen lastig zijn voor uw huisdier, zij kunnen ook vervelende ziektes overbrengen. U zou dus graag een goede bestrijding willen hebben die geen schadelijke gevolgen voor uzelf en uw omgeving heeft.

Behalve dat het onprettig is dat teken zich in de huid nestelen en bloed zuigen, kan een tekenbeet ook heel gevaarlijk zijn; ook voor de mens! Teken kunnen namelijk op u en uw hond verschillende ziektes overbrengen. Naast het belang om de teek snel met een tekentang te verwijderen is het ook erg belangrijk om uw hond regelmatig met een tekenwerend en/of tekendodend middel te behandelen.

Gelukkig zijn er momenteel ook combinatiemiddelen verkrijgbaar die vlooien effectief doden maar daarnaast, door een bewezen tekenwerking, ook uw hond beschermen tegen tekenbesmettingen.

Als u eenmaal een vlooienplaag heeft gehad, wilt u dat niet nog een keer meemaken. Wilt u een nieuwe plaag voorkomen, dan moet u de levenscyclus van de vlo voor eens en voor altijd doorbreken. Slechts 5% van het vlooienprobleem bestaat uit volwassen vlooien op uw huisdier. Eitjes, larven en poppen in de omgeving van uw huisdier nemen de overige 95% voor hun rekening. Volwassen vlooien leggen eitjes, soms tot 50 eitjes per dag, waar larven uitkomen die overal gaan zitten – in het tapijt, tussen vloerplanken, stoffen bekleding en op de slaapplaats van uw huisdier. Larven voeden zich met o.a. de voedselrijke uitwerpselen van de volwassen vlooien, die natuurlijk in de buurt van de eitjes zijn beland. Na enkele vervellingen en een verpopping komt uit de larve weer een volwassen vlo. Die springt op uw huisdier, kruipt naar de huid en… bijt! Na het nuttigen van een bloedmaaltijd kan de vlo weer eitjes leggen. De cirkel is rond. Onder gunstige omstandigheden is dit het geval in ongeveer 21 dagen. Onder minder gunstige omstandigheden kan het een jaar duren voordat uit een pop weer een vlo komt. Als u alleen de volwassen vlooien aanpakt, kan er zich binnen één tot enkele weken na de behandeling weer een nieuwe generatie volwassen vlooien aandienen die zich in de omgeving ontwikkeld hebben. Een nieuwe plaag kan ook worden veroorzaakt door een verandering in temperatuur, bijvoorbeeld als u in het najaar de verwarming aanzet.

Iedereen die tijd buitenshuis doorbrengt weet dat teken ziektes op uw hond en u zelf kunnen overbrengen. Zo is de grijze teek (Ixodes ricinus ) berucht als overbrenger van de Borrelia bacterie, die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Vooral mensen kunnen hier ernstig ziek van worden, maar ook honden raken regelmatig besmet met de Borrelia-bacterie. De grijze teek komt voor in gans Europa en is de meest voorkomende teek in ons land. Daarnaast komt ook de bruine hondenteek in België voor, die net als de Dermacentor teek, overbrenger is van o.a. de Babesia parasiet die de bloedziekte Babesiose veroorzaakt. De Dermacentor teek is inmiddels ook aangetroffen in België. Teken zijn efficiënte jagers, ze kunnen zelfs de ademhaling van een naderende gastheer opsporen en happen toe bij de geringste aanraking wanneer een dier of mens passeert! Eenmaal vastgehecht blijven ze – meestal onopgemerkt – een paar dagen zitten en zo kunnen ziektes gemakkelijk worden overgebracht. Na het voeden, vallen de vrouwelijke teken van de hond af en starten met het leggen van zo’n 3000 – 6000 eieren! Teken komen niet alleen in bos- of duinrijke gebieden voor. Kleine zoogdieren, zoals bijvoorbeeld muizen, konijnen maar ook vogels zorgen ervoor dat volwassen teken maar ook larven en nimfen in onze leefomgeving terechtkomen, en zo worden nieuwe tekenpopulaties gecreëerd die in onze tuin of buurtpark geduldig wachten op een nieuwe maaltijd.

Waarom is het zo belangrijk om vlooien te bestrijden?

Vlooien zijn hinderlijk voor de hond: ze veroorzaken jeuk, haarverlies en ook ontstekingen in de huid. Doordat vlooien bloed zuigen, kan de conditie achteruit gaan en bij grotere aantallen vlooien kan zelfs echte bloedarmoede optreden. Pups of oudere en verzwakte dieren zijn extra kwetsbaar en kunnen hierdoor soms overlijden. Vlooien kunnen ook andere ziektes overbrengen oa de lintworm bij de hond. Als een besmette vlo wordt opgelikt ontwikkelt zich in de darm een volwassen lintworm die wel 45 cm lang kan worden. Tenslotte kunnen honden en katten ook overgevoelig worden voor vlooien. Dit heet vlooienallergie.

Wat is vlooienallergie?

Sommige honden zijn overgevoelig (allergisch) voor bepaalde stoffen in het speeksel van de vlo. Door herhaalde vlooienbeten wordt er een soort drempel in het immuunsysteem overschreden. Vanaf dat moment zal elke volgende vlooienbeet tot een overmatige reactie leiden, zoals erge, langdurige jeuk en uitgebreide ontstekingen in de huid. In de eerste vier levensmaanden is het immuunsysteem extra gevoelig voor het ontwikkelen van een dergelijke overgevoeligheid. Als dat is gebeurd blijft deze allergie helaas levenslang aanwezig. Zorgvuldige vlooienbestrijding bij honden met een vlooienallergie is dan het gehele jaar noodzakelijk.

Hoe kunnen vlooien het beste worden aangepakt?

Slechts 5% van het vlooienprobleem bestaat uit volwassen vlooien op hond of kat. Eitjes, larven en poppen in de omgeving nemen de overige 95% voor hun rekening. Een brede aanpak die gericht is op alle levensfasen van de vlo, is dan de beste methode. Door in te grijpen op de hele levenscyclus van de vlo ontstaan er geen nieuwe generaties vlooien meer en heeft de hond geen last. Voor een hond met vlooienallergie is zo’n brede aanpak heel belangrijk.

Welke teken komen in België voor?

Ixodes ricinus is de meest voorkomende teek in België en kan de bacterie Borrelia burgdorferi, die bij mens en hond de ziekte van Lyme veroorzaakt, overbrengen. Rhipicephalus sanguineus, ook wel de zogenaamde “bruine hondenteek” genoemd, komt eigenlijk alleen bij honden voor, de mens heeft er zelden last van. Bij de hond kan deze teek twee gevaarlijke bloedparasieten overbrengen (babesiose en ehrlichiose) die de bloedcellen van de hond aantasten en kapot maken. Als er niet tijdig ingegrepen wordt, kan de hond hieraan overlijden. Dermacentor reticulatus. Deze teek kwam oorspronkelijk enkel in Zuid-Europa voor maar is via het vakantieverkeer nu ook in Noord- Europa aangetroffen. Deze teek kan ook babesiose overbrengen.

Welke ziekten brengen teken precies over?

Teken brengen diverse ziekten over die levensgevaarlijk kunnen zijn voor uw hond zoals de ziekte van Lyme, veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. In eerste instantie ontstaat een ronde, rode zwelling op de bijtplaats. Vervolgens ontstaan griepachtige verschijnselen en kan de bacterie zich naar de hersenen, het hart en de gewrichten verspreiden. Als behandeling (antibiotica) niet op tijd wordt ingesteld kan de hond blijvende letsels overhouden of zelfs overlijden.

Babesiose, veroorzaakt door de piroplasmose parasiet Babesia canis. Deze parasiet nestelt zich in de rode bloedcellen en maakt deze kapot. De hond krijgt bloedarmoede, bloedplassen, geelzucht, lusteloosheid en hoge koorts. Uw hond loopt vooral in het buitenland risico. Zonder tijdig ingrijpen kan uw hond hieraan dood gaan.

Ehrlichiose, veroorzaakt door Ehrlichia canis. Deze bacterie gaat in de witte bloedcellen van uw hond zitten en veroorzaakt hoge koorts, stollingsstoornissen van het bloed, lusteloosheid en gewichtsverlies. Uw hond loopt met name in het buitenland risico. Zonder tijdig ingrijpen kan uw hond hieraan dood gaan.

Wat moet ik doen als mijn hond teken heeft?

Het is raadzaam om uw hond na elke wandeling te controleren op teken. Wanneer u een teek gevonden hebt, verwijdert u deze met een speciale tekentang. Ook wanneer de teek zich al heeft volgezogen, hoeft hij niet direct een ziekte te hebben overgedragen: het kan enkele dagen duren voordat de ziekteverwekkers vanuit de teek in de bloedsomloop van uw hond komen. Hoe sneller u de teek kunt verwijderen, hoe beter.

Moet ik mijn hond het hele jaar tegen teken en vlooien behandelen?

Teken en vlooien vormen het hele jaar door een risico. Doordat het elk jaar warmer wordt, kunnen teken uit zuidelijke landen, die België binnenkomen, makkelijker overleven en bestaat er een groter risico op besmetting van uw hond. Voor vlooien geldt hetzelfde, vlooien houden geen winterslaap en kunnen heerlijk overwinteren in onze goed verwarmde huizen. Teken en vlooien komen dus het hele jaar voor, zowel in de zomer als de winter. Zorg dus dat uw hond vlo- en tekenvrij is en blijft, dat is de enige garantie om ervoor te zorgen dat uw hond vrij van deze gevaarlijke parasieten blijft.

Voorkomen is beter dan genezen.

Let goed op uw hond: plotselinge jeuk en ander afwijkend gedrag kan op parasieten wijzen. Wacht dan niet te lang en kom bij ons langs. Voorkomen is altijd beter dan genezen. Uw huisdier houdt niet van beestjes. U toch ook niet?

Bron: MSD Animal Health.